maandag 12 november 2012

Vervolgkamervragen over drones en targeted killings en rechtmatigheid

De SP-Kamerleden Harry van Bommel en Jasper van Dijk hebben maandag vervolgkamervragen gesteld aan de ministers van Buitenlandse Zaken en van Veiligheid en Justitie over de Amerikaanse inzet van drones voor targetted killing.

De vragen worden gesteld naar aanleiding van antwoorden op eerdere vragen over de rechtmatigheid van aanvallen met onbemande vliegtuigen.

De SP wil onder meer van de bewindslieden weten of ze ermee bekend zijn dat mensenrechtenorganisaties en de Verenigde Naties vaststellen “dat het Amerikaanse beleid van targeted killings, met betrekking tot de juridische aspecten ervan, niet transparant genoeg is,” en of ze de oproep van Human Rights Watch over meer openheid steunen.

Daarnaast willen Van Bommel en Van Dijk helderheid over de juridische verplichtingen wanneer er aanwijzingen zijn dat de inzet van drones leidt tot mogelijke oorlogsmisdaden.

Volgens de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch zijn er al betrouwbare beschuldigingen dat de inzet van drones heeft geleid tot schendingen van het oorlogsrecht.

De mensenrechtenorganisatie Amnesty International is bijvoorbeeld van mening dat de aanval van de Verenigde Staten in Abyan, in Jemen in december 2009, waarbij veel vrouwen en kinderen omkwamen, een schending is van het recht op leven.

De SP vraagt de ministers ook of ze bereid zijn hun Amerikaanse collega’s erop te wijzen wat de juridische verplichtingen met betrekking tot het beleid van targeted killings zijn, zeker waar sprake is van beschuldigingen van oorlogsmisdaden, en aan te dringen op verantwoording en openheid hierover.

"Licence to Kill"
Harry van Bommel noemt targeted killing op zijn weblog een “wereldwijde licence to kill” die de VS zichzelf na 11 september 2012 heeft gegeven.

Hij schrijft: “Buiten erkende conflictgebieden worden terrorismeverdachten met raketten van onbemande vliegtuigjes zonder enige vorm van proces gedood. De CIA en het Pentagon werken hiervoor met heuse dodenlijsten.”

Onder president Obama zijn deze gerichte aanslagen enorm toegenomen. Inmiddels zijn, vooral in Pakistan, Jemen en Somaliƫ al duizenden individuen om het leven gebracht. Veel van hen zijn onschuldige burgers.

Van Bommel vindt dat dit beleid de “spuigaten uitloopt” en dat er “grote twijfels zijn over de rechtmatigheid van dit beleid”. Daarom heeft hij de Kamervragen gesteld.


De Kamervragen

Vragen van de leden Van Bommel en Van Dijk (beiden SP) aan de ministers van Buitenlandse Zaken en van Veiligheid en Justitie over de rechtmatigheid van en verantwoording over targeted killings

1. Bent u bekend met de antwoorden van de minister van Buitenlandse Zaken op eerdere vragen over de rechtmatigheid van targeted killings? 1) Bent u bereid het interne juridische advies met betrekking tot het beleid van targeted killings dat de minister van Buitenlandse Zaken heeft ontvangen, desnoods vertrouwelijk, met de Kamer te delen? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

2. Acht u, los van de vraag of deze al dan niet plaatsvinden, targeted killings op reddingswerkers en begrafenisstoeten en zogenaamde signature strikes in strijd met het internationaal recht? 2) Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

3. Deelt u de opvatting van de oud-Special Rapporteur on extrajudicial, summary or arbitrary executions van de Verenigde Naties, Philip Alston, dat ‘under human rights law, a targeted killing in the sense of an intentional, premeditated and deliberate killing by law enforcement officials cannot be legal because, unlike in armed conflict, it is never permissible for killing to be the sole objective of an operation’? 3) Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

4. Bent u ermee bekend dat onder meer Amnesty International, Human Rights Watch, de Special Rapporteur on extrajudicial, summary or arbitrary executions van de Verenigde Naties, Christof Heyns en de auteurs van het rapport Living under drones, van de Amerikaanse universiteiten Stanford en NYU, vaststellen dat het Amerikaanse beleid van targeted killings, met betrekking tot de juridische aspecten ervan, niet transparant genoeg is en dat meer openheid en verantwoording hierover noodzakelijk is? 4) Steunt u de oproep van Human Rights Watch dat ‘the US government should both clarify its general legal approach to targeted killings and provide information on individual attacks.’ 5) Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

5. Kunt u bevestigen, zoals de auteurs van Living under drones concluderen, dat ‘by failing to account adequately for their activities in any public forum and even refusing to acknowledge publicly the existence of targeted killing operations for years or to explain sufficiently their legal basis, the US has failed to meet its international legal obligations to ensure transparency and accountability.’ 6) Indien neen, kunt u uitleggen hoe de Verenigde Staten in deze tegemoet komen aan de juridische verplichtingen met betrekking tot transparantie en verantwoording? Kunt u uw antwoord toelichten?

6. Kunt u eveneens bevestigen, zoals Human Rights Watch concludeert, dat ‘where there is credible evidence that an attack has violated the laws of war, the responsible party is obligated to investigate for possible war crimes and appropriately prosecute the perpetrators, or extradite them for prosecution elsewhere’? 7) Indien neen, wat zijn dan de juridische verplichtingen die gelden indien er aanwijzingen zijn voor mogelijke oorlogsmisdaden? Kunt u uw antwoord toelichten?

7. Kunt u verder bevestigen, zoals onder andere Human Rights Watch vaststelt, dat er reeds targeted killings hebben plaatsgevonden ‘where there have been credible allegations of laws-of-war violations’? 8) Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

8. Bent u bekend met de targeted killing door de Verenigde Staten in Abyan, in Jemen, in december 2009? Deelt u de opvatting van Amnesty International dat ‘outside a situation of armed conflict, which did not exist at the relevant place and time in this case, a premeditated military strike targeting people accused of criminal conduct, perpetrated without having first made reasonable attempts to detain them, and in the absence of the individuals targeted posing any specific imminent deadly threat to others, constitutes unlawful killing in violation of the right to life under international law’ en dat ‘in this case, others who were apparently not the targets of the operation, including many women and children, were also killed by the attack, constituting further unlawful killings in violation of their right to life’?9) Indien neen, waarom acht u deze targeted killing geen schending van het recht op leven, zoals onder andere vastgelegd in artikel 3 van de Universele verklaring van de rechten van de mens? 10) Kunt u uw antwoord toelichten?

9. Kunt u aangeven of en zo ja hoeveel individuen zijn berecht in verband met betrokkenheid bij Amerikaanse targeted killings?

10. Kunt u verder aangeven of en zo ja in hoeverre de bij vraag 8 genoemde individuen, die door de Amerikaanse aanval zijn gedood, voorafgaande aan de targeted killing enige vorm van proces hebben gehad? Kunt u ook aangeven in hoeverre deze gedode individuen recht hadden op een eerlijk proces? Kunt u uw antwoord toelichten?

11. Is u bekend dat, omdat de Verenigde Staten weigeren drone aanvallen te onderzoeken, de Special Rapporteur on the promotion and protection of human rights and fundamental freedoms while countering terrorism van de Verenigde Naties, Ben Emmerson, en de Special Rapporteur on extrajudicial, summary or arbitrary executions van de Verenigde Naties, Christof Heyns, in VN verband een onderzoek zullen starten om individuele drone aanvallen te onderzoeken? 11) Bent u bereid om medewerking aan dit onderzoek te verlenen, bijvoorbeeld door middel van het aanbieden van volkenrechtelijke expertise? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

12. Is het juist dat, omdat de Verenigde Staten specifieke targeted killings met drone aanslagen legitimeren met een (impliciet) beroep op artikel 51 van het Handvest van de Verenigde Naties, het land de verplichting heeft per direct de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties te rapporteren over de acties die het ter zelfverdediging heeft uitgevoerd? 12) Klopt het dat dit tot op heden niet is gebeurd? Indien neen, wat zijn dan de feiten? Kunt u uw antwoord toelichten?

13. Bent u bereid om, mede aangezien de minister op eerdere vragen aangaf dat ‘exacte kennis over concrete gevallen noodzakelijk (is) om een gefundeerd oordeel te formuleren over de rechtmatigheid van het gebruik van drones in een concreet geval,’ bij uw Amerikaanse collega’s te wijzen op de juridische verplichtingen met betrekking tot het beleid van targeted killings, met name waar beschuldigingen van oorlogsmisdaden bestaan, en aan te dringen op meer transparantie en verantwoording hierover, zowel aangaande het algemene beleid als aangaande specifieke targeted killings? Indien neen, waarom niet? Indien ja, hoe gaat u hier concreet invulling aan geven? Kunt u uw antwoord toelichten?


Bronnen:

1. Beantwoording vragen van het lid Van Bommel over de rechtmatigheid van Amerikaanse targeted killings, vraag 11, 2 november 2012.
2. Beantwoording vragen van het lid Van Bommel over de rechtmatigheid van Amerikaanse targeted killings, vraag 5, 6 en 7, 2 november 2012.
3. Report of the Special Rapporteur on extrajudicial, summary or arbitrary executions, Philip Alston, http://www2.ohchr.org/english/bodies/hrcouncil/docs/14session/A.HRC.14.24.Add6.pdf, 28 mei 2010.
4. ‘Targeted killing’ policies violate the right to life, http://www.amnestyusa.org/sites/default/files/usa_targeted_killing.pdf, juni 2012 / Q & A: US Targeted Killings and International Law, http://www.hrw.org/news/2011/12/19/q-us-targeted-killings-and-international-law, 19 december 2011 / Report of the Special Rapporteur on extrajudicial, summary or arbitrary executions, Christof Heyns,
http://www.ohchr.org/Documents/HRBodies/HRCouncil/RegularSession/Session20/A-HRC-20–22-Add3_en.pdf, 30 maart 2012 / Living under drones, http://livingunderdrones.org/report-legality/, september 2012.
5. Q & A: US Targeted Killings and International Law, http://www.hrw.org/news/2011/12/19/q-us-targeted-killings-and-international-law, 19 december 2011.
6. Living under drones, http://livingunderdrones.org/report-legality/, september 2012.
7. Q & A: US Targeted Killings and International Law, http://www.hrw.org/news/2011/12/19/q-us-targeted-killings-and-international-law, 19 december 2011.
8. US: End CIA Drone Attacks, http://www.hrw.org/news/2011/12/19/us-end-cia-drone-attacks, 19 december 2011.
9. Yemen: Cracking down under pressure, http://www.amnesty.org/en/library/info/MDE31/010/2010, 25 August 2010.
10. Universele verklaring van de rechten van de mens, Artikel 3: ‘Een ieder heeft het recht op leven, vrijheid en onschendbaarheid van zijn persoon,’ http://www.amnesty.nl/mensenrechten/encyclopedie/universele-verklaring-de-rechten-de-mens-uvrm-0, 1948.
11. UN to investigate civilian deaths from US drone strikes, http://m.guardian.co.uk/world/2012/oct/25/un-inquiry-us-drone-strikes?cat=world&type=article, 25 oktober 2012.
12. Living under drones, http://livingunderdrones.org/report-legality/, september 2012.

Zie ook:
Antwoord op Kamervragen rechtmatigheid doelgericht doden met drones